GIẢI PHÁP NÂNG CAO HÀM LƯỢNG MÙN HỮU CƠ TRONG SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP

Đất – yếu tố mang tính quyết định trong canh tác nông nghiệp. Đất có tốt thì canh tác mới đạt các tiêu chí năng suất, chất lượng như mong đợi.

Mùn là thể hữu cơ phức tạp, là một bộ phận rất quan trọng trong đất, quá trình hình thành mùn gắn liền với quá trình phát sinh đất. Mùn là cơ sở chủ yếu hình thành độ phì của đất.

1. Quá trình hình thành mùn:

- Từ các hợp chất hữu cơ ban đầu được nhóm vi sinh vật trong đất phân giải thành các sản phẩm hữu cơ trung gian.

- Dưới tác động của nhóm vi sinh vật tổng hợp các sản phẩm trung gian thành các liên kết hợp chất phức tạp.

- Sau cùng là nhờ vi sinh vật tổng hợp trùng ngưng thành các hợp chất cao phân tử có màu nâu đen đến đen được gọi là mùn.

2. Vai trò của mùn hữu cơ với sự hình thành và tính chất đất:

- Mùn có tác dụng cải thiện kết cấu đất trồng, giúp cho đất giữ nước, giữ chất dinh dưỡng tốt hơn.

- Góp phần làm tăng tính đệm của đất, giúp cho cây có thể chịu đựng được sự thay đổi pH đột ngột. Làm giảm các độc tố hóa học trong đất.

- Mùn giúp cải tạo độ phì nhiêu hiệu quả, là tiêu chí quan trọng ảnh hưởng đến năng suất cây trồng.

3. Vai trò của mùn hữu cơ đối với cây trồng:

- Mùn cung cấp nguyên tố dinh dưỡng đa, trung, vi lượng đủ cho cây sinh trưởng và phát triển tốt mà không cần lạm dụng nhiều phân bón hóa học

- Mùn có tính khoáng hóa chậm nhưng thường xuyên hình thành các chất vô cơ ở dạng cây sử dụng được nên vẩn đảm bảo dinh dưỡng cho cây trồng.

- Giúp kích thích sự nảy mầm của hạt, phát triển cây con, kích thích ra rễ, đâm chồi.

4. Vai trò của mùn hữu cơ đối với vi sinh vật trong đất:

Mùn là nguồn thức ăn dồi dào cho các nhóm vi sinh vật trong đất. Đất giàu mùn sẽ có quần thể vi sinh vật phát triển phong phú. Từ đó quá trình phân giải, tổng hợp các chất hữu cơ diễn ra nhanh chóng, cung cấp dinh dưỡng cho cây phát triển.

5. Cách duy trì và nâng cao hàm lượng mùn hữu cơ:

- Duy trì thảm thực vật để che phủ bề mặt đất canh tác, giúp tăng lượng mùn hữu cơ và thúc đẩy sự hoạt động của các sinh vật sống trong đất, đồng thời hạn chế sự rửa trôi mùn ở lớp đất mặt.

- Thay vì lạm dụng phân bón hóa học gây nên tình trạng thoái hóa đất thì việc bổ sung các loại phân bón hữu cơ, phân vi sinh là rất cần thiết để làm tăng tính liên kết của các hạt đất, cải tạo đất, tăng tính bền vững của cấu trúc đất và tạo điều kiện cho các vi sinh vật có ích sinh sống và phát triển.

- Bổ sung định kỳ các chủng vi sinh vật phân giải hữu cơ (Bacillus, Streptomyces, Trichoderma…) để đẩy nhanh quá trình phân hủy, tạo mùn cho đất nhanh.

- Tưới bổ sung thêm các sản phẩm có chứa Acid humic, Acid fulvic (là một thành phần của mùn) để tăng keo đất, ổn định pH.