PHÒNG TRỪ RỆP SÁP HIỆU QUẢ GÂY HẠI TRÊN CÂY HỒ TIÊU
Rệp sáp là một loại côn trùng gây hại phổ biến trên các loại cây trồng. Đối với cây hồ tiêu khi bị rệp sáp gây hại sẽ dẫn đến suy kiệt, giảm năng suất và thậm chí là chết nếu bị gây hại nặng. Khi chúng đã tạo măng xông xung quanh vùng rễ thì các biện pháp phòng trừ thường không đem lại hiệu quả.
Vì vậy, để quản lý tốt rệp sáp khi canh tác cây hồ tiêu thì cần phải tiến hành các biện pháp phòng ngừa liên tục ngay từ ban đầu.
1. Đặc điểm nhận biết
- Rệp sáp là loài côn trùng nhỏ hình bầu dục. Sau khi nở vài ngày, con non sẽ tiết ra chất sáp dạng bột làm lớp phủ bảo vệ bên ngoài. Lớp phủ này có dạng bông màu trắng giúp dễ nhận biết khi chúng xuất hiện để gây hại trên cây.
- Sau khi hình thành lớp sáp trắng chúng rất ít di chuyển, quá trình phát tán lây lan của chúng đa phần là nhờ cộng sinh với kiến. Vì vậy, nếu thấy kiến xuất hiện nhiều trong vườn hồ tiêu thì nhiều khả năng đang có rệp sáp gây hại.
2. Đặc điểm gây hại
- Trên cây hồ tiêu, rệp sáp xuất hiện quanh năm nhưng thường phát triển với mật độ cao vào mùa khô khi gặp điều kiện ẩm độ thấp, nhiệt độ cao.
- Chúng có thể gây hại cho cây hồ tiêu ngay sau khi mới nở. Trên các cây bón thừa đạm và dư nước chúng sẽ sinh sản rất nhanh.
- Rệp sáp thường chích hút nhựa cây hồ tiêu ở các bộ phận non như gié bông, đọt non và làm cho cây suy kiệt, vàng lá, gié bông, trái non sẽ bị rụng.
- Bên cạnh khả năng hút chất dinh dưỡng của cây chủ thì khi gây hại rệp sáp còn tạo điều kiện thuận lợi cho nấm bồ hóng tấn công và làm ảnh hưởng đến khả năng quang hợp của cây.
- Rệp sáp tấn công vào gốc, rễ sẽ tạo ra vết thương hở để nấm và vi khuẩn gây bệnh thối rễ cho cây tiêu.
- Trong mùa khô rệp sáp chuyển xuống đất quanh gốc cây hồ tiêu để sinh sống, hút nhựa, phá hại gốc và rễ. Khi mật độ cao chúng sẽ tạo măng xông bao phủ bên ngoài và ẩn nấp ở bên trong. Lúc này cây sẽ bị vàng dần cho đến chết và việc tiêu diệt chúng thường không có hiệu quả.
3. Biện pháp phòng trừ
a. Biện pháp canh tác
- Thăm vườn thường xuyên, vệ sinh và cắt bỏ những cành sát đất để hạn chế rệp sáp lây lan.
- Kiểm soát các loài kiến cộng sinh với rệp sáp: kiến đen, kiến lửa đỏ.
- Cần phải vệ sinh, cày ải phơi khô đất trước khi trồng tiêu.
- Bón phân cân đối, đặc biệt là tránh bón thừa đạm.
- Tưới tiêu hợp lý, tránh dư nước.
- Không trồng xen trong vườn tiêu những cây có cùng ký chủ như: họ cà, họ bầu bí, …
- Sử dụng vòi nước xịt vào những nơi rệp sáp hay cư ngụ để hạn chế khả năng tấn công và lây lan.
b. Biện pháp sinh học
- Duy trì sự phát triển của các loài thiên địch như: kiến vàng, ong bắp cày, tò vò, bọ rùa.
- Chủ động kiểm soát rệp sáp liên tục bằng các loại men vi sinh như: Tricho-BT, Tricho-Meta, …
- Ngăn ngừa và ức chế sự phát triển của rệp sáp ở vùng gốc bằng cách bón định kỳ 1-2 tháng/lần bằng các loại phân Hữu cơ vi sinh như: Trichomix-CTĐ, Trichomix-Tiêu, …
- Sử dụng các chế phẩm sinh học có khả năng xua đuổi và hạn chế khả năng sinh sản của rệp sáp như: Bám dính Neem, Neem Chito, Dầu khoáng SH, …
c. Biện pháp hóa học
- Trên phần thân cây tiêu khi đã có rệp sáp xuất hiện thì cần nhanh chóng xịt xử lý bằng một trong các loại thuốc như: Daiphat, Chavez, Chesone, …
- Phần gốc rễ dưới đất cần được kiểm tra kỹ bằng cách móc đất vùng sát dây giống khi thấy kiến lửa, kiến đen xuất hiện. Nếu có hiện diện rệp sáp thì cần dùng ngay thuốc Bakari để xử lý đổ gốc.
Lưu ý:
- Luôn duy trì thường xuyên các biện pháp phòng ngừa. Đặc biệt vào giai đoạn cuối mùa mưa, đầu mùa khô cần tăng cường bón các loại phân Hữu cơ vi sinh có khả năng ngăn ngừa rệp sáp di chuyển xuống vùng gốc rễ để gây hại.
- Chỉ sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khi thực sự cần thiết và khi sử dụng phải tuân theo nguyên tắc 4 đúng.
- Nên xịt thuốc diệt trừ rệp sáp vào buổi sáng hoặc ngay sau khi xịt qua bằng nước. Cần phải xịt lặp lại 2-3 lần cách nhau 5-7 ngày.
- Trong trường hợp rệp sáp đã tạo măng xông ở rễ thì việc áp dụng các biện pháp phòng trừ thường không hiệu quả. Lúc này việc cần làm là nhanh chóng đào gốc tiêu bị nhiễm và đem đi tiêu hủy.
Chi tiết cần tư vấn bà con liên hệ các điểm Hệ Thống CHDVNN Khuyến Nông gần nhất.
Hoặc liên hệ: Ks. Trịnh Đình Tâm: 0977.436.163 – Ks. Nguyễn Thế Vương: 0968.041.059.